ვეგეტატიურ-სისხლძარღვოვანი დისტონია  – დაავადება, რომელსაც ახასიათებს ორგანიზმში სისხლძარღვოვანი სისტემის მოქმედების დარღვევა, რაც იწვევს ორგანოებსა და ქსოვილებში ჟანგბადის უკმარისობას. დღეისათვის დაავადება საკმაოდ გავრცელებულია და გვხვდება დედამიწის მოსახლეობის 80%-ში. 

ვეგეტატიურ-სისხლძარღვოვანი დაავადება არის სამი ტიპის:

·         გულის (ჰაერის უკმარისობა, გულისცემის გადაჭარბება);

·         ჰიპოტენზიური (დაბალი წნევა, გულყრისკენ მიდრეკილება, ორგანიზმის საერთო სისუსტე);

·         ჰიპერტენზიული (ახასიათებს აწეული არტერიული წნევა).

მიზეზები

დაავადება წარმოიშობა ვეგეტატიური ნერვული სისტემის ფუნქციის დარღვევის და სხვადასხვა ფაქტორების ზემოქმდებით, როგორიცაა:

·         ემოციონალური სტრესი;

·         კლიმატური ზონების ცვლილება;

·         ფიზიკური, გონებრივი გადატვირთვა;

·         ორგანიზმის ჰორმონალური გარდაქმნები;

·         ნევროლოგიური, ენდოკრინული დაავადებების გამწვავება;

·         ნევროტული გაღიზიანება.

სიმპტომები

დაავადებისთვის დამახასიათებელია შემდეგი სახის სიმპტომები:

·         არტერიული წნევის მერყეობა;

·         გლის ცემის გახშირება;

·         ხუთვა, ქოშინი, სუნთქვის გახშირება, ჰაერის უკმარისობა;

·         გულძმარვა, გულის რევა;

·         შემცივნება, ჭარბი ოფლიანობა;

·         თავბრუს ხვევა;

·         მაღალი გაღიზიანებადობა;

·         შრომისუნარიანობის დაქვეითება;

·         მადისა და ძილის დარღვევა.

დიაგნოსტიკა

დაავადების მკურნალობის დასადგენად ექიმი-ნევროლოგი ატარებს ორგანიზმის იმ სისტემის გამოკვლევას, რომელშიც აღინიშნება ვეგეტატიური დარღვევები. პაციენტს შესაძლოა დაენიშნოს:

·         სისხლის, შარდის ანალიზი;

·         ტრანსკრანიალური დოპლეროგრაფია;

·         ელექტროკარდიოგრამა;

·         ხერხემლის ზედა კისრის ნაწილის რენტგენი;

·         თავის ტვინის, გულმკერდის, ხერხემლის კისრის ნაწილის მაგნიტო-რეზონანსული ტომოგრაფია.

რიგ შემთხვევებში საჭიროა თერაპევტის და ენდოკრინოლოგის კონსულტაცია.

მკურნალობა

დაავადების მკურნალობა მოიცავს შემდეგი სახის პროცედურებს:

·         ფიზიოთერაპიული პროცედურები (მასაჟი, სამკურნალო ფიზკულტურა);

·         აკუპუნქტურა;

·         ფიტოთერაპია;

·         მანუალური თერაპია;

·         ვეგეტოტროპული პრეპარატები;

·         კარდიოვასკულარული პრეპარატები.

რისკის ჯგუფი

·         ადამიანები, რომელბსაც აქვთ ადვილად გაღიზიანებადი ნერვული სისტემა;

·         ადამიანები, რომლებსაც აქვთ ხშირი სტრესი და/ან ცხოვრობენ მძიმე სოციალურ-ეკონომიკურ პირობებში.

საშიშროება

თუ არ მოხდება დაავადების დროული მკურნალობა, შესაძლოა განვითარდეს შემდეგი გართულებები:

·         ქრონიკული დაავადებების გამწვავება;

·         ჰიპერტონია;

·         ჰიპოტენზია;

·         ინსულტი;

·         ინფარქტი.

პროფილაქტიკა

პროფილაქტიკისთვის რეკომენდირებულია:

·         ალკოჰოლის გამორიცხვა;

·         სიგარეტის გამორიცხვა;

·         ყავისა და მუქი ჩაის გამორიცხვა;

·         გამაჯანსაღებელი ვარჯიშების შესრულება;

·         თავის, კისრის, მტევნებისა და ტერფების მასაჟი.