თმის ცვენა
თმის ცვენა – დაავადება, რომელსაც ახასიათებს თმის ლოკალურად ცვენა სხვადასხვა ინტენსივობით, თავისა და ტანის ნაწილებში.
თმის ცვენა მამაკაცებში უფრო ხშირად აღინიშნება, ვიდრე ქალებში. დღის მანძილზე ყველა ადამიანი კარგავს დაახლოებით 50-100 ღერ თმას. თითოეული ღერი თმა ცოცხლობს 7 წლის მანძილზე.
მიზეზები
დაავადების განვითარების ზუსტი მიზეზი დაუდგენელია, მაგრამ მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ თმის ცვენა იწყება ორგანიზმში ტესტოსტერონის დონის დარღვევის გამო.
თმის ცვენის მიზეზებია:
· მემკვიდრეობითი მიდრეკილება;
· დაბერების ბუნებრივი პროცესი;
· ჰორმონალური დარღვევები (ქალებში მენოპაუზისა დროს და მშობიარობის შემდეგ);
· თმის მექანიკური დაზიანება (ხშირი შეღებვა, ქიმიურად დახვევა);
· თავის ტრამვები;
· სოკოვანი, ბაქტერიული დაავადებები;
· აუტოიმუნური პროცესები;
· რომელიმე სამკურნალო პრეპარატის ხანგრძლივად მიღება;
· რადიოდასხივება;
· ჩასახვის საწინააღმდეგო პრეპარატების მიღება;
· ხშირი სტრესი;
· კვების დარღვევა.
სიმპტომები
თმის ცვენას ახასიათებს შემდეგი სახის სიმპტომები:
· თმის დათხელება;
· ყოველდღიურად დიდი რაოდენობით თმის ცვენა;
· გამელოტებული ადგილების გაჩენა, რომლებიც იწყება შუბლის ზონიდან და გადადის თავის სხვა ზონებში.
დიაგნოსტიკა
დაავადების დიაგნოსტიკისთვის ექიმი-ტრიქოლოგი ატარებს შემდეგი სახის ღონისძიებებს:
· თავის თმიანი ნაწილის ზოგად დათვალიერებას;
· სისხლისა და ჰორმონალურ ანალიზს;
· ტრიქოსკოპიას (თმის კომპიუტერული დიაგნოსტიკა).
რიგ შემთხვევაში საჭიროა ენდოკრინოლოგის კონსულტაცია.
მკურნალობა
დაავადების აუცილებელი მკურნალობა მოიცავს:
· ფიზიოთერაპიულ პროცედურებს;
· გარე მოხმარების სამკურნალო პრეპარატებს;
· ვიტამინოთერაპიას;
· სტეროიდულ პრეპარატებს ნემსების ან ლოსიონის სახით;
· თმის გადანერგვას.
საშიშროება
თუ არ მოხდება დაავადების დროულად მკურნალობა, შესაძლოა დადგეს სრულად გამელოტების საშიშროება.
რისკის ჯგუფი
რისკის ჯგუფში შედიან:
· მემკვიდრეობითი მიდრეკილების ადამიანები;
· ქიმიური წარმოების თანამშრომლები;
· რადიოაქტიულ ზონებში მომუშავე ადამიანები.
პროფილაქტიკა
დაავადების თავიდან ასაცილებლად რეკომენდირებულია:
· თმის დასაბანად ისეთი შამპუნის გამოყენება, რომელიც არ შეიცავს პარაბენს;
· დასაბანად არაუმეტეს 35-40°-ზე გაცხელებული წყლის გამოყენება;
· თმის ბუნებრივად გაშრობა;
· სველი თმის დავარცხნისგან თავის შეკავება.