სიყვითლე – სიმპტომი, რომელიც ახლავს ზოგიერთ დაავადებას და ხასიათდება კანის საფარის და ლორწოვანი გარსის გაყვითლებით, რასაც იწვევს ღვიძლის მუშაობის დარღვევა.

დღეისათვის გამოყოფენ სიყვითლის შემდეგ ფორმებს:

• ღვიძლზედა სიყვითლე;
• ღვიძლქვეშა სიყვითლე;
• ღვიძლის სიყვითლე;
• ცრუ სიყვითლე – ეს უკანასკნელი ჩნდება საკვებში ისეთი პროდუქტების გამოყენებისას, რომლებიც შეიცავენ დიდი რაოდენობით კაროტინს (ციტრუსი, სტაფილო), მედიკამენტების მავნე გამოყენებით.

მიზეზები

დაავადების გამომწვევი მიზეზებია:

• ერითროციტების გაზრდილი რღვევა (ანემია, ლეიკოზი, ზოგიერთი ინფექცია);
• ღვიძლის ჩათრევა ბილირუბინის უჯრედების მიერ (ჰეპატიტი, მონონუკლეოზი, ღვიძლის კიბო, ციროზი);
• არანაღვლისმიერ სადინარებში ნაღვლის წვენის გაწოვის დარღვევა (კუჭქვეშა ჯირკვლის კიბო, ნაღვლის კენჭოვანი დაავადება).

სიმპტომები

დაავადებისთვის დამახასიათებელია შემდეგი სახის სიმპტომები:

• სკლერების სიყვითლე;
• შარდის გამუქება (მუქი ყავისფერი ფერი);
• კანის ფერის შეცვლა მომწვანო-ღია მოყვითალომდე;
• კალას გამუქება ან გაუფერულება;
• მარჯვენა ნეკნებქვეშ ტკივილი (ღვიძლის ადგილას);
• კანის ქავილი;
• ციებ-ცხელება;
• თავის ტკივილი;
• ნაღვლის რეგურგიტაცია;
• ორგანიზმის ინტოქსიკაცია (კუნთების ტკვილი, გულის რევა, თავბრუს ხვევა).

დიაგნოსტიკა

დაავადების დიაგნოსტიკას აკეთებს ექიმი-გასტროენტეროლოგი ან თერაპევტი, რომელიც ატარებს მთელ რიგ ანალიზებს და გამოკვლევებს, მათში შედის:

• სისხლის საერთო, ბიოქიმიური ანალიზი;
• ღვიძლის ბიოპსია;
• შარდის კლინიკური ანალიზი;
• ღვიძლისა და ნაღველსადინარი გზების ულტრა-ბგერითი გამოკვლევა;
• ენდოკრინული რეტროგრადული ქოლანგიოპაკრსატოგრაფია;
• ღვიძლის კომპიუტერული ტომოგრაფია;
• ღვიძლის მაგნიტო-რეზონანსული ტომოგრაფია;
• კანისა და ღვიძლის ქოლანგიოგრაფია.

მკურნალობა

სიყვითლის მკურნალობა მოიცავს:

• ძირითადი დაავადების მკურნალობა (ჰეპატიტი, ღვიძლის ციროზი, ქოლეცისტიტი);
• ბილირუბინის დამშლელი პრეპარატები;
• ფოტოთერაპია;
• კორტიკოსტეროიდული პრეპარატები;
• ქირურგიული ჩარევა (ღვიძლის ტრანსპლანტაცია).

საშიშროება

თუ არ მოხდება დაავადების დროული მკურნალობა, შესაძლოა განვითარდეს შემდეგი სახის გართულებები:

• ღვიძლისა და თირკმლის მწვავე უკმარისობა;
• ქოლემიური სისხლდენა;
• ღვიძლის ენციფალოპათია;
• ღვიძლის ბილიარული ციროზი;
• გულსისხლძარღვთა უკმარისობა.

პროფილაქტიკა

დაავადების პროფილაქტიკისთვის რეკომენდირებულია:

• ვაქცინაციის ჩატარება;
• პირადი ჰიგიენის ნორმების დაცვა;
• საკვების მიღებაზე უარის თქმა ანტისანიტარულ პირობებში;
• საკვებად კარგად გარეცხილი, თერმულად დამუშავებული პროდუქტის გამოყენება.