მენინგიტი
მენინგიტი – დაავადება, რომელსაც ახასიათებს თავისა და ზურგის ტვინის გარსის ანთება. დაავადებას შეიძლება ჰქონდეს პირველადი და მეორადი ხასიათი.
არსებობს მენინგიტის შემდეგი სახეობები:
· პაქიმენინგიტი — ტვინის მყარი გარსის ანთება;
· ლეპტომენინგიტი — ტვინის რბილი გარსის ანთება.
გამაღიზიანებლების მიხედვით გამოიყოფა მენინგიტის შემდეგი სახეობები:
· ბაქტერიული (პნევმოკოკური ტუპერკულოზური);
· ვირუსული (ენტეროვირუსი);
· სოკოვანი (კრიპტოკოკოზური, კანდიდოზური);
· პროტოზოიუდული (მალარია, ტოქსოპლაზმოზი).
ანთებითი პროცესის მიხედვით გამოყოფენ:
· ჩირქოვან მენინგიტს;
· სეროზულ მენინგიტს.
მიზეზები
დაავადება ჩნდება ტვინის ქსოვილების ვირუსებით და სოკოთი დაავადების შედეგად, რაც იწვევს ანთებით პროცესს. მენინგიტის მიზეზებია:
· ვირუსები;
· ბაქტერიები;
· ინფექციური დაავადებების გართულებები;
· თავის ტრავმები.
დაავადება შეიძლება გადამდები იყოს ჰაერ-წვეთოვანი გზით.
სიმპტომები
დაავადებისთვის დამახასიათებელია:
· თავის ტკივილი;
· სხეულის ტემპერატურის აწევა;
· ციება, რომელიც იცვლება ცხელებით;
· გახშირებული სუნთქვა;
· ტაქიკარდია;
· ზურგისა და კიდურების კუნთების დაძაბულობა;
· ღებინება;
· გაზრდილი მგრძნობელობა.
დიაგნოსტიკა
დაავადების მკურნალობის დასადგენად დიაგნოსტიკას ატარებს ექიმი-თერაპევტი, რისთვისაც საჭიროა:
· ლუმბალური პუნქცია;
· ვერებროსპინალური სითხის ანალიზი;
· თავის ტვინის კომპიუტერული და მაგნიტო-რეზონანსული ტომოგრაფია.
მკურნალობა
დაავადების მკურნალობა მოიცავს:
· ანტიბიოტიკებს;
· სუlფანილამიდებს;
· ზოგადგამაჯანსაღებელ პრეპარატებს;
· კორტიკოსტეროიდებს, დიურეტიკებს;
· ზურგის ტვინის განმეორებით პუნქციას.
საშიშროება
მკურნალობის არარასებობამ შეიძლება გამოიწვიოს შემდეგი სახის გართულებები:
· თავის ტივინის შეშუპება;
· ტვინის ინფარქტი;
· მენინგოკოკური სეპსისი;
· ჰიდროცეფალია;
· ჰემორაგიული სინდრომი;
· ეპილეპტიკური შეტევები;
· სმენის დაკარგვა;
· მხედველობითი ნერვის ატროფია, სიბრმავე;
· ჰიპოფიზის დისფუნქცია.
მენიგიტის რთული ფორმის დროს დგება ლეტალური შედეგი.
რისკის ჯგუფი
ამ ჯგუფში შედიან:
· დღენაკლული ბავშვები;
· 2 წლამდე ბავშები;
· მოხუცები;
· სუსტი იმუნიტეტის მქონე პირები;
· თავის თანდაყოლილი დეფექტის მქონე პირები;
· ალერგიის მქონე პირები;
· ნერვული სისტემის დაავადებების მქონე პირები;
· თავისა და ზურგის ტრავმების მქონე პირები.
პროფიალქტიკა
რეკომენდირებულია:
· მენინგიტის მქონე პირებთან კონტაქტისთვის თავის არიდება;
· ჰიგიენის წესების დაცვა;
· მენინგიტის გარკვეული სახეობების საწინააღმდეგო ვაქცინაციის ჩატარება.