ლიქენი
ლიქენი – საერთო ტერმინი, რომელიც გამოხატავს კანის რიგი ანთებითი დაავადებების ნაკრებს, რომელბიც ლოკალიზდებიან კანის ერთ ან სხვადასხვა საფარზე.
ლიქენის ნაირსახეობები
არსებობს დაავადების შემდეგი სახეობები:
· ქატოსებრი ლიქენი – ყველაზე გავრცელებული სოკოვანი დაავადება, რომელიც აზიანებს კანის საფარს ცხოველთან ურთიერთობის შემდეგ. ყველაზე ხშირად გვხვდება მოზარდებში, ის გადამდებია.
· ფერადი ლიქენი – ინფექციური დაავადება, რომლის გამაღიზიანებელს წარმოადგენს განსაკუთრებული სოკო - ის ყველა ადამიანის კანზე არსებობს. ყველაზე ხშირად ცხელი ქვეყნების მაცხოვრებლებში გვხვდება. გადატანის შემდეგ უკვე მემკვიდრეობით გადაეცემა.
· სარტყლისებრი ლიქენი – კანის დაავადება, რომელსაც იწვევს Herpes zoster-ის ვირუსი. აზიანებს ნევრულ უჯრედებს. რიგ შემთხვევებში ტკივილი და ქავილი გრძელდება წლების მანძილზე.
· ვარდისფერი ლიქენი – კანის დაავადება, რომლის გამომწვევი მიზეზები ბოლომდე ცნობილი არ არის. ჩვეულებრივ უჩნდება სუსტი იმუნიტეტის მქონე ადამიანებს. არ არის გადამდები.
· წითელი ბრტყელი ლიქენი – კანის ქრონიკული ანთებითი დაავადება, რომელიც აზიანებს კანის საფარს, ლორწოვან გარსს, ფრჩხილის ფირფიტებს.
სიმპტომები
ლიქენის თითოეული ტიპს აქვს თავისებური სიმპტომები:
· ქატოსებრი ლიქენი - მოწითალო-მოყავისფრო ლაქები კანის საფარზე;
· სარტყელისებური ლიქენი - ბუშტუკებისმაგვარი გამონაყარი, რომელსაც ახლავს ქავილი და ტკივილი;
· ვარდისფერი ლიქენი - დიდი ვარდისფერი ლაქები, რომელთა შუაგულში კანი ყვითლდება და დახეთქილია;
· წითელი ბრტყელი ლიქენი - ბრტყელი წითელი გამონაყარი, რომელსაც ახლავს ქავილი.
დიაგნოსტიკა
ლიქენის მკურნალობის დასადგენად საჭიროა ჩატარდეს:
· ვიზუალური დათვალიერება და კანის სპეციფიკური სინჯების აღება;
· ვუდის ნათურით დათვალიერება;
· კანის ნაცვეთის მიკროსკოპია.
მკურნალობა
დაავადების მკურნალობა მიმდინარეობს ექიმის მკაცრი კონტროლის ქვეშ. ინიშნება:
· ანტიჰისტამინური პრეპარატები;
· ანტივირუსული პრეპარატები;
· მალამოები;
· პოლივიტამინები.
საშიშროება
ლიქენის გამწვავებამ შეიძლება გამოიწივიოს შემდეგი გართულებები:
· პარალიჩი;
· ჰეპატიტი;
· ფილტვების ანთება;
· შარდის ბუშტის დაზიანება;
· გლაუკომა;
· სისხლის მოწამვლა;
· პოსტჰერპესული ნევრალგია.
პროფილაქტიკა
პროფილაქტიკისთვის რეკომენდირებულია ჯანსაღი ცხოვრების წესი და იმუნიტეტის გაძლიერება.