გულძმარვა
გულძმარვა – მდგომარეობა, რომელსაც ახასიათებს წვა გულმკერდის არეში, რომელიც ვრცელდება კუჭიდან ზედა მხარეს და ზოგჯერ ყელშიც ამოდის. წარმოადგენს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ყველაზე გავრცელებულ სიმპტომს.
მიზეზები
გულძმარვა ვითარდება კუჭის მჟავე წვენის საყლაპავში გადასვლის შედეგად. მისი წარმოქმნის მიზეზებია:
· ზედმეტი ჭამა, მოსიარულე მდგომარეობაში ჭამა, ცუდი ღეჭვა;
· შოკოლადის, ცხიმიანი, ტკბილი საკვების ჭარბად მიღება;
· ზედმეტად ცივი ან ცხელი საკვების მიღება;
· ჭარბი წონა;
· მოწევა;
· ცხარე და ტკბილი საკვების ხშირად მიღება;
· სტრესული სიტუაციები;
· ზოგიერთი სამკურნალო პრეპარატის ხანგრძლივად მიღება (სალიცილის მჟავა);
· ჭამის შემდეგ ფიზიკური დატვირთვა;
· საყლაპავის დიაფრაგმის ხვრელის თიაქარი.
სიმპტომები
დაავადებისთვის დამახასიათებელია შემდეგი სახის სიმპტომები:
· საყლაპავსა და გულმკერდის არეშე წვა;
· მჟავა რეგურგიტაცია;
· პირში მწარე, მომჟაო გემო;
· ხველა, ყელის წვა და ტკივილი (ჩვეულებრივ იწყება საკვების მიღებიდან 30 წუთის შემდეგ, ძლიერდება დახრილ და ჰორიზონტალურ მდგომარეობაში).
დიაგნოსტიკა
დაავადების მკურნალობის დასადგენად ექიმი-გასტროეტეროლოგი ატარებს:
· საერთო დათვალიერებას;
· სისხლის, შარდის საერთო ანალიზს;
· ეზოფაგოგასტროსკოპიას;
· კუჭნაწლავის ტრაქტის ზედა ნაწილის რენტგენოკონტრასტულ გამოკვლევას;
· საყლაპავის რინომეტრიას;
· საყლაპავის მონომეტრიას.
მკურნალობა
მკრუნალობა მოიცავს:
· ანტაციდურ პრეპარატებს;
· ალგინატებს;
· ანტისეკრეტორულ პრეპარატებს;
· პროკინეტიკებს;
· დიეტის დაცვას.
დიეტა
მკურნალობის დროს საკვებიდან უნდა გამოირიცხოს:
· ცხიმიანი, ცხარე, ტკბილი საკვები;
· ყავა, ალკოჰოლი, გაზიანი სასმელები და წვენები.
რეკომენდირებულია:
· რძე, ხაჭო;
· ფაფები;
· მოხარშული პროდუქტი.
საკვების მიღება უნდა მოხდეს პატარა ულუფებით, დღეში 4-5-ჯერ, ბოლო კვება დაძინებამდე 2-3 საათით ადრე.
საშიშროება
თუ არ მოხდება დაავადების დროული მკურნალობა არსებობს შემდეგი გართულებების განვითარების საშიშროება:
· საყლაპავის წყლული;
· საყლაპავის დაზიანებული ადგილებიდან სისხლდენა;
· ბარეტის საყლაპავი (საყლაპავის ლორწოვანი გარსის ქსოვილების ცვლილება);
· საყლაპავის კიბო.
პროფილაქტიკა
რეკომენდირებულია:
· რაციონალური კვება, ზედმეტი ჭამისგან თავის შეკავება;
· დიდი ბალიშის გამოყენება ძილის დროს;
· სხეულის მასის გაკონტროლება;
· ზედმეტად მოჭერილ სამოსზე უარის თქმა, ასევე არ მოიჭიროთ ქამარი;
· წელიწადში მინიმუმ ერთხელ ენდოსკოპიური გამოკვლევის ჩატარება.