დიფუზიური ჩიყვი – დაავადება, რომლის შედეგად ხდება ფარისებრი ჯირკვლის ზომიერი გადიდება. დიფუზიური ჩიყვი ბავშვებში ვითარდება მოზარდობის პერიოდში.

გამოიყოფა დიფუზიური ჩიყვის ორი სახეობა:

·         ენდემური;

·         ტოქსიკური.

 

მიზეზები

დიფუზიური ჩიყვი ჩნდება ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის მოშლის შედეგად, მისი გამომწვევი მიზეზებია:

·         მემკვიდრეობითი ფაქტორი;

·         ორგანიზმში იოდის უკმარისობა;

·         საერთო ინტოქსიკაცია;

·         ჰორმონების სინთეზის დარღვევა;

·         სპილენძის, თუთიის დეფიციტი;

·         ჭარბი კალციუმი;

·         ინფექციური და ქრონიკული დაავადებების ფონზე იმუნიტეტის დაქვეითება.

 

სიმპტომები

დაავადებას ახასიათებს შემდეგი სახის სიმპტომები:

·         ფარისებრი ჯირკვლის შესამჩნევად გადიდება;

·         გამოქაჩული თვალები;

·         საერთო სისუსტე;

·         ჭარბი ოფლიანობა;

·         წონის სწრაფი დაკარგვა;

·         გაღიზიანება;

·         ძილის დარღვევა;

·         გულის არეში ჩხვლეტა;

·         პულსის გახშირება;

·         არტერიული წნევის აწევა;

·         კანის ქავილი;

·         თმის ძლიერი ცვენა;

·         ხელების კანკალი;

·         ქალებში აღინიშნება მენსტრუალური ციკლის დარღვევა.

 

დიაგნოსტიკა

დაავადების დიაგნოსტიკისთვის ექიმი-ენდოკრინოლოგი ნიშნავს:

·         სისხლის საერთო ანალიზს;

·         შარდის ანალიზს;

·         იმუნოგრამას;

·         ფარისებრი ჯირკვლის ულტრა-ბგერით გამოკვლევას;

·         საყლაპავის რენტგენოსკოპიას;

·         ფარისებრი ჯირკვლის ბიოპსიას.

 

მკურნალობა

დაავადების მკურნალობა მოიცავს:

·         ტირეოიდული ჰორმონების დასაბლოკ პრეპარატებს;

·         რადიოაქტიული იოდის შემცველ პრეპარატებს;

·         დამამშვიდებელ პრეპარატებს;

·         ფარისებრი ჯირკვლის ქირურგიული გზით მოცილებას.

 

დიეტა

მკურნალობის პერიოდში ყოველღიური რაციონის ენერგეტიკული ფასეულობა უნდა შეადგენდეს 3400-3800 კალორიას, რაციონიდან უნდა გამოირიცხოს პროდუქტები, რომლებიც ახდენენ ნერვულ სტიმულაციას: 

·         მსუყე ბულიონები და სოუსები;

·         შებოლილი პროდუქტი;

·         ყავა, ჩაი;

·         შოკოლადი, კაკაო;

·         ცხარე საკვები;

·         სპეციები;

·         ალკოჰოლი.

 

საშიშროება

თუ არ მოხდება დაავადების დროული მკურნალობა, შეიძლება განვითარდეს შემდეგი გართულებები:

·         სისხლის მიმოქცევის დარღვევა;

·         მხედველობის გაუარესება;

·         გულის მარჯვენა ნაწილის ჰიპერფუნქცია;

·         საყლაპავისა და ტრაქეის შეკუმშვა;

·         ფარისებრი ჯირკვლის ანთება;

·         ჩიყვის არეში ავთვისებიანი წარმონაქმნების გაჩენა.

 

რისკის ჯგუფი

რისკის ჯგუფში შედიან:

·         მემკვიდრეობითი მიდრეკილების მქონე ადამიანები;

·         30-50 წლის ადამიანები (განსაკუთრებით ქალები);

·         აუტოიმუნური დაავადებების მქონე ადამიანები.

 

პროფილაქტიკა

რეკომენდირებულია:

·         რაციონში იოდიზირებული მარილის ჩართვა;

·         ზოგადგამაჯანსაღებელი პროცედურები;

·         ვიტამინების მიღება (განსაკუთრებით В ჯგუფის);

·         კონტრასტულ შხაპზე უარის თქმა;

·         სტრესული სიტუაციებისთვის თავის არიდება.