ცელიაკია
ცელიაკია – დაავადება, რომლის დროს ადამიანს აქვს მთელი რიგი პროდუქტების აუტანლობა, უზიანდება თხელი ნაწლავის კედლები და ერღვევა საჭმლის მონელების პროცესი.
მიზეზები
დაავადება წარმოადგენს თანდაყოლილ ფორმას, რომელშიც არეულია აუტოიმუნური, ალერგიული და მემკვიდრეობითი ფაქტორები.
სიმპოტმები
· მუცლის ტკივილი;
· დიარეა ან ძლიერი შეკრულობა;
· მუცლის შებერილობა;
· მადის დაკარგვა ან შიმშილის ძლიერი განცდა;
· ღებინება;
· წონის დაკარგვა ან გასუქება;
· ძვლების ტკივილი, მოტეხილობები;
· კანის ქავილი;
· ალერგიული გამოვლინებები, რომლებიც აზიანებს კანს და სასუნთქ გზებს;
· იმუნიტეტის დაქვეითება;
· ცხვირიდან სისხლდენა.
სიმპტომები ბავშვებში
· წონის დაკარგვა;
· მყრალი სუნის მქონე თხელი კალა;
· მუცლის გაბერვა;
· შეშუპებები;
· კაპრიზულობა, გაღიზიანებულობა;
· ზრდისა და განვითარების შეფერხება.
დიაგნოსტიკა
დაავადების დიაგნოსტიკა რთულია, რადგან სიმპტომებით ბევრ სხვა დაავადებას ჰგავს. გამოიყენება სეროლოგიური დიაგნოსტიკა, ენდოსკოპია და საყლაპავის ლორწოვანის ბიოპსია, კალას გამოკვლევა. ერთიანი მეთოდი დიაგნოსტიკისთვის არ არსებობს.
მკურნალობა
ერთად-ერთი ეფექტური სამკურნალო მეთოდი არის უმკაცრესი გლუტენის გამომრიცხავი დიეტა. ექიმის დანიშნულების დაცვის შემთხვევაში პაციენტს აქვს სრულად გამოჯანმრთელების შანსი. დაავადების დამარცხება ადვილი არ არის, რადგან გლუტენს შეიცავს უამრავი პროდუქტი. ამიტომ ექიმის მითითებების დაცვა აუცილებელია.
საშიშროება
ცელიაკიის უყურადღებოდ დატოვება იწვევს: შაქრიან დიაბეტს, ფსიქიკური განვითარების შეფერხებას, ღვიძლის დაზიანებას, ტირეოიდიტს, უნაყოფობას, ეპილეპსიას. გარდა ამისა 78%-ით იზრდება პირის ღრუს, საყლაპავის და ნაწლავის კიბოს განვითარების ალბათობა.
რიკსის ჯგუფი
დაავადება გვხვდება 100-300 ადამიანიდან ერთში. ავადმყოფებს შორის ქალების რიცხვი ორჯერ მეტია, ვიდრე კაცების.
პროფილაქტიკა
ერთადერთი პროფილაქტიკური მეთოდი არის გლუტენის გამომრიცხავი დიეტა.