ანალური ნაპრალი (ანალური ხვრელის ნაპრალი) – დაავადება, რომელიც ხასიათდება ანალური ხვრელის ქსოვილის მცირეზომიანი ჩახევებით. დაავადებას შეიძლება ჰქონდეს მწვავე (დაზიანებული ადგილები ხორცდება 6 კვირაზე ადრე)  ან ქრონიკული (დაზიანებული ადგილები არ ხორცდება 6 კვირაზე ადრე) ხასიათი.

მიზეზები

დაავადება ჩნდება ანალური ხვრელის ლორწოვანი გარსის დაზიანების შედეგად. მისი წარმოშობის ძირითადი მიზეზებია:

·         ნაპრალები;

·         ხანგრძლივი დიარეა;

·         უკანა ტანის ანთებითი პროცესები (სიფილისი, ჰონორეა);

·         მშობიარობა;

·         ანალური ხვრელის ანთებითი პროცესი;

·         საფაღარათო პრეპარატების ხშირი მიღება;

·         ანალური სექსი;

·         აივ-ინფექცია (ადამიანის იმუნოდეფიციტის ვირუსი), შიდსი;

·         საყლაპავი მილის ტუპერკულოზი.

ანალური ნაპრალების სიმპტომები

·         უკანა ტანის ნაწილში მწვავე ტკივილები;

·         სფინქტერის სპაზმები;

·         უკანა ტანიდან სისხლდენა (განსაკუთრებით დეფეკაციის შემდეგ);

·         მუდმივი ქავილი უკანა ტანის ნაწილში, განსაკუთრებით გაძლიერებული სიარულის ან დიდხანს ჯდომის შემდეგ.

პირველივე სიმპტომების დროს საჭიროა ექიმთან მისვლა იმისათვის, რომ გაირკვეს როგორ გათავისუფლდეთ ანალური ნაპრალებისგან. ასევე გასათვალისწინებელია, რომ მსგავსი სიმპტომები შეიძლება სხვა დაავადებებისგან იყოს გამოწვეული (ბუასილი, სწორი ნაწლავის კიბო).

დიაგნოსტიკა

იმისათვის, რომ გაირკვეს როგორ უნდა მოხდეს დაავადების მკურნალობა, ექიმი-პროქტოლოგი ნიშნავს შემდეგი სახის გამოკვლევებს და ანალიზებს:

·         პერიანალური ნაწილის საერთო დათვალიერება;

·         უკანა ტანის ირიგოსკოპია;

·         უაკანა ტანის კოლონოსკოპია.

ანალური ნაპრალის მკურნალობა

მკურნალობა მოიცავს:

·         ნიტროგლიცერინოვან მალამოებს;

·         თბილ, მჯდომიარე აბაზანებს;

·         გამაყუჩებელ პრეპარატებს;

·         კალციუმის არხების ბლოკატორებს.

ანალური ნაპრალის მოშორება ხდება დაავადების ქრონიკულად მიმდინარეობისას, რომელსაც თან ახლავს დიდი წყლულების და კანის ნაწიბურების გაჩენა, მაგრამ შემთხვევების 70%-ში ნაპრალი თავად ხორცდება. 

ბავშვებში დაავადების სამკურნალოდ ინიშნება სპეციალური დიეტა, რომელიც ხელს უწყობს დეფეკაციას.

საშიშროება

ექიმთან დროულად მისვლისა და მკურნალობის დანიშვნის გარეშე შესაძლოა განვითარდეს დაავადების ქრონიკული ფორმა და მას მოჰყვეს გართულებები:

·         ქრონიკული შეკრულობა;

·         ქალებში მენსტრუალური ციკლის დარღვევა;

·         სწორი ნაწლავის ფისტულა ;

·         უკანა ტანის პექტენოზი.

რისკის ჯგუფი

·         ჩვილები;

·         მოხუცები;

·         ადამიანები, რომლებსაც აწუხებთ კუჭის, ან თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლული და გასტრიტი;

·         ადამიანები, რომლებსაც ხშირი შეკრულობა აწუხებთ;

·         ქალბატონები მშობიარობის შემდგომ პერიოდში;

·         არასწორად განთავსებული საშვილოსნოს მქონე ქალბატონები;

·         კრონის დაავადების მქონე ადამიანები.

პროფილაქტიკა

პროფილაქტიკისთვის რეკომენდირებულია:

·         ნაწლავის დაცლა პირველივე მოთხოვნილებაზე;

·         სიმძიმეების აწევის შეზღუდვა;

·         განმაპირობებელი დაავადებების დროული მკურნალობა (კოლიტი, ბუასილი);

·         სპეციალური გამაჯანსაღებელი ვარჯიშების ჩატარება.