ალცგეიმერის დაავადება
ალცგეიმერის დაავადება (ალცგეიმერის ტიპის დემენცია) – ცენტრალური ნერვული სისტემის დეგენერატიული დაავადება, რომელსაც ახასიათებს გონებრივი შესაძლებლობების ნელ-ნელა დაქვეითება. დაავადება მოქმედებს მეხსიერებაზე, მეტყველებაზე, ლოგიკურ აზროვნებაზე. დღეისათვის დაავადება წარმოადგენს მოხუცებში გონებასუსტობის განვითარების მიზეზს.
მიზეზები
დაავადების წარმოშობის ზუსტი მიზეზები დღემდე დაუდგენელია. ექიმები ვარაუდობენ, რომ ალცგეიმერის მიზეზი ხდება:
· გენეტიკური მიდრეკილება;
· დიდი რაოდენობით ნერვული უჯრედების დაშლა;
· ორგანიზმში ასაკობრივი ცვლილებები;
· თავის ტრამვები;
· ტვინის სიმსივნე;
· ტოქსიკური მეტალებით მოწამვლა;
· ჰიპოტირეოზი.
ალცგეიმერის დაავადების სიმპტომები
დაავადებას ახასიათებს შემდეგი სიმპტომები:
· მეხსიერების დარღვევები (ადამიანი სწრაფად ივიწყებს უახლოეს წარსულში მომხრად მოვლენებს);
· ავადმყოფი ვერ ცნობს ადამიანებს, საგნებს;
· დეპრესია;
· შფოთვა;
· ემოციური აშლილობა;
· დროსა და სივრცეში დეზორიენტაცია;
· ჰალუცინაციის წარმოქმნა;
· ჩვეული საქმიანობისა და ცხოვრებისადმი აპათია;
· სიარულის პრობლემა («არეული სიარული»);
· აფაზია (მეტყველების ნაწილობრივ ან სრულად მოშლა);
· პიროვნული ორიენტაციის დარღვევა.
დაიგნოსტიკა
ალცგეიმერის დიაგნოსტიკას ატარებს ექიმი-ნევროლოგი. ის ნიშნავს მთელ რიგ გამოკვლევებს, რომელთა შორის არის:
· თავის ტვინის კომპიუტერული ტომოგრაფია;
· თავის ტვინის მაგნიტო-რეზონანსული ტომოგრაფია;
· ელექტროენციფალოგრამა;
· სისხლის ბიოქიმიური გამოკვლევა.
აუცილებლობის შემთხვევაში პაციენტს აგზავნიან ექიმ-ფსიქოთერაპევტთან.
ალცგეიმერის დაავადების მკურნალობა
მკურნალობას სრული გამოჯანმრთელება არ ახლავს. მკურნალობა მხოლოდ აფერხებს პროცესის განვითარებას და გამოიყენება:
· ანტიდეპრესანტები;
· კრუნჩხვების დაწინააღმდეგო პრეპარატები;
· ჰოლინესტერაზი ინჰიბიტორები.
საშიშროება
შეუძლებელია იმის დადგენა, თუ როგორ უნდა მოხდეს ალცგეიმერის დაავადების მკურნალობა, მაგრამ მედიკამენტოზური თერაპიის არარსებობამ შეიძლება ისეთ გართულებებამდე მიგვიყვანოს, როგორიცაა:
· თანმდევი ინფექციები (პნევმონიები);
· ტრამვები, უბედური შემთხვევები.
2-8 წლის შემდეგ დგება ლეტალური შედეგი.
რისკის ჯგუფი
რისკის ჯგუფში არიან:
· 65 წელს ზემოთ ადამიანები;
· მემკვიდრეობითი მიდრეკილების ადამიანები;
· ქალები;
· დაუნის სინდრომის მქონე ადამიანები;
· თავის ტრავმების მქონე ადამიაენბი;
· მაღალი ქოლესტერინის მქონე ადამიანები;
· არტერიული წნევის დარღვევების მქონე ადამიანები.
პროფილაქტიკა
დაავადების პროფილაქტიკისთვის რეკომენდირებულია:
· საკვებში დიდი რაოდენობით ხილისა და ბოსტნეულის გამოყენება;
· სიგარეტისა და ალკოჰოლის გამოყენებაზე უარის თქმა;
· სუფთა ჰაერზე დიდი დროის გატარება;
· სისხლში ინსულინისა და ქოლესტერინის დონის კონტროლი;
· არტერიული წნევის კონტროლი.