შაკიკი

 

შაკიკი ნევროლოგიური დაავადება, რომელსაც ახასიათებს ძლიერი თავის ტკივილი, ძირითადად ლოკალიზებული თავის ერთ მხარეს. კისრის შაკიკი წარმოიშობა კისრის სახსრების ანთების შედეგად.

 

აურა შაკიკის დროსეს არის ფაქტორი, რომელიც წინ უსწრებს თავის ტკივილის დაწყებას.

გამოიყოფა შაკიკის ორი სახეობა:

·         კლასიკური (აურით);

·         საერთო (აურის გარეშე).

შაკიკი ქალებში ვლინდება 30-50 წლის ასაკში. ბავშვებში გვხვდება 5 წლიდან.

 

მიზეზები

დაავადების გამომწვევი მიზეზები ბოლომდე დადგენილი არ არის. თუმცა ვარაუდობენ, რომ ეს შეიძლება იყოს:

·         არტერიების შევიწროვება, თავის ტვინში სისხლის მიმოქცევის დარღვევა;

·         სისხლძარღვების არათანაბარი გაფართოვება;

·         ნერვული სისტემის ნეიროვასკულარული აშლილობა;

·         სეროტონინის მიმოცვლის სისტემური დარღვევა.

 

დაავადება შეიძლება პროვოცირებული იყოს შემდეგი ფაქტორებით:

·         ალკოჰოლური სასმელით;

·         ძლიერი სტრესით;

·         მტვრიან ან სიგარეტის კვამლიან შენობაში ყოფნით;

·         ჰორმონალური დარღვევებით (ქალებში).

 

სიმპტომები

დაავადებისთვის დამახასიათებელია:

·         თავის ტკივილი;

·         გულის რევა;

·         ხმაურისა და მძაფრი სინათლისადმი გაზრდილი მგრძნობელობა.

 

კლასიკური შაკიკის აურა შეიძლება გამოვლინდეს:

·         თვალებში ნაპერწკლების გაჩენით;

·         კიდურების სისტუით და მათი ანემიით;

·         გარკვეული სუნის შეგრძნებით;

·         შენელებული საუბრით.

 

დიაგნოსტიკა

დაავადების დიაგნოსტიკას ატარებს ექიმი-ნევროლოგი. მკურნალობის დასადგენად ინიშნება:

·         სისხლისა და შარდის ბიოქიმიური ანალიზი;

·         თავის ტვინის მაგნიტო-რეზონანსული ტომოგრაფია;

·         თავის ტვინის კომპიუტერული ტომოგრაფია;

·         ელექტროენცეფალოგრაფია.

 

მკურნალობა

აუცილებელი მკურნალობა მოიცავს:

·         თირკმელზედა და ფარისებრი ჯირკვლების მუშაობის დასტაბილურება;

·         ნერვული სისტემის მუშაობის დასტაბილურება;

·         გულსისხლძარღვთა სისტემის გაძლიერება.

რიგ შემთხვევებში ინიშნება გასაუმტკივარებელი პრეპარატები.

 

საშიშროება

უყურადღებობის შემთხვევაში შეიძლება განვითარდეს შემდეგი სახის გართულებები:

·         თავის ტვინის შეშუპება;

·         ტვინის აბსცესი;

·         მენინგიტი;

·         ანევრიზმა;

·         ენცეფალიტი;

·         ჰიდროცეფალია.

 

რისკის ჯგუფი

ამ ჯგუფში შედიან:

·         მეგაპოლისების მაცხოვრებლები;

·         ქალები (მენსტრუაციის პერიოდში);

·         მემკვიდრეობითი მიდრეკილების მქონე ადამიანები.

 

პროფილაქტიკა

რეკომენდირებულია:

·         დაბალანსებული კვება;

·         მოწევაზე უარის თქმა;

·         დღე-ღამეში მინიმუმ 7-8 საათი ძილი.