გიორგი ღოღობერიძე: რა უნდა ვიცოდეთ ანაფილაქსიის შესახებ?
Notice: Undefined offset: 0 in /home/admin/web/tsamali.ge/public_html/amp/blog_full.php on line 139
რეზიდენტ-ონკოლოგი, ბიოქიმია-ფარმაკოლოგიის ლექტორი გიორგი ღოღობერიძე, სოციალურ ქსელში, მომხმარებლებს, ანაფილაქსიის შესახებ ინფორმაციას უზიარებს:
- რა დროში იწყება ანაფილაქსია?
- 70%-ში ვლინდება 5-30 წთ-ში მედიკამენტის გაკეთებიდან(იშვიათად 4 საათში, კიდევ უფრო იშვიათად 12 საათში და კიდევ უფრო იშვიათად 24 საათში).
- არის რამე ტესტი რომ ვიცოდე, მექნება თუ არა ანაფილაქსია?
- სამწუხაროდ, არა.
- თუ არ ვარ ალერგიული, შეიძლება დამემართოს ანაფილაქსია?
- შეიძლება.
- თუ მაქვს ალერგიის მძიმე ანამნეზი, რა მომეთხოვება?
- ადრენალინის აუტოინექტორი (აქვთ კლინიკაში ადრენალინი ანუ ეპინეფრინი).
- რა არის ანაფილაქსიის პირველი ნიშნები, რას მივაქციო ყურადღება?
- უმთავრესად ეს არის ქავილი მთელი სხეულის, გამონაყარი ჭინჭრის ციების (ურტიკარიის) სახით, ზოგჯერ წვის შეგრძნება და შეხურება;
- 70%-ში სუნთქვის გაძნელება, ჰაერის უკმარისობის შეგრძნება სასუნთქი გზების შევიწროების გამო. შეიძლება თანხლებული იყოს ხმის ჩახლეჩით, ხველით;
- 10-40%-ში ახლავს წნევის დაქვეითება. კლასიკურად სისტოლური წნევა ქვეითდება და ჩამოსცდება 90-ს; წნევის დაქვეითების პარალელურად პაციენტებს გულისცემა უხშირდებათ და უჩივიან გულის არეში უსიამოვნო განცდას;
- 30-40%-ში ერთვის მუცლის ტკივილი, ფაღარათი, ღებინება;
- 20%-ში ენის და ხორხის შეშუპება, რასაც პაციენტი გრძნობს წვის შეგრძნებით და ჩასუნთქვის გაძნელებით;
- რა იწვევს ანაფილაქსიას?
- ძირითადად ჩვენი პოხიერი უჯრედების და ბაზოფილების მიერ ჰისტამინის ჭარბი გამოყოფა.
- რა ხდება ანაფილაქსიის მძიმე ფორმების დროს?
- ჭარბად გამოყოფილი ჰისტამინი იწვევს:
- სასუნთქი გზების შევიწროებას (ბრონქოსპაზმი), რთულდება ასფიქსიით;
- სისხლძარღვების გაფართოებას და გულისკენ სისხლის მიდინების (პრედატვირთვის) შემცირებას (რთულდება დისტრიბუციული შოკით);
- გულის კუმშვადობის დაქვეითებას (რთულდება კარდიოგენური შოკით);
- რა არის ანაფილაქსიის მეორე ტალღა?
- 80%-ში ანაფილაქსია ერთტალღიანია;
- 20%-ში შეიძლება განვითარდეს მეორე ტალღა, რაც იმას ნიშნავს, რომ თავიდან ადამიანს აქვს ანაფილაქსია, მერე მისი მდგომარეობა უმჯობესდება და გაუმჯობესებიდან 1-12 საათში ისევ ემართება მეორე შეტევა (ბიფაზური ანაფილაქსია);
- რით მთავრდება ანაფილაქსია?
- 98-99.3%-ში პაციენტის გადარჩენით, თუ მას დაუყოვნებლივ ჩაუტარდება ადრენალინის ინიექცია (კლასიკურად ბარძაყის კუნთში). ასევე სითხეების გადასხმა ინტრავენურად, ჟანგბადის მიწოდება და ხელოვნური სუნთქვა (საჭიროებისამებრ)
- შეიძლება ადრენალინი გამიკეთდეს და არ იყოს ეფექტური?
- ძალიან იშვიათად
- ადრენალინი შეიძლება არ იყოს ეფექტური, თუ კეთდება დაგვიანებით, კეთდება კუნთის ნაცვლად კანქვეშ (გვიანდება მოქმედება) ან თუ თქვენ სვამთ ბეტა-ბლოკერებს. ეს აუცილებლად უნდა აცნობოთ ექიმს! ამ შემთხვევაში გამოყენებული იქნება გლუკაგონი ინტრავენურად
- რა შეიძლება იყოს ანაფილაქსიის დროს გარდაცველების მიზეზი?
- ასფიქსია, სასუნთქი გზების შეშუპების გამო
- დისტრიბუციული შოკი, რადგან სისხლი პერიფერიაზე რჩება და გულისკენ აღარ იგზავნება
- არითმია და მიოკარდიუმის ინფარქტი- გულის მკვებავი სისხლძარღვების სპაზმის გამო
- რა არის ალბათობა, რომ დამემართება ანაფილაქსია?
- ზოგადი ალბათობა არის 0.05%